Πέρασαν 140 χρόνια απ΄την γενική συνέλευση των αντιπροσώπων της ηγεμονίας τον Ιανουάριο 1870 υπό την προεδρία του τότε ηγεμόνα Παύλου Μουσουρου ,ο οποίος και παρουσίασε για πρώτη φορά το τεχνικό του πρόγραμμα για την κατασκευή αμαξιτών δρόμων και γεφυριών που μέχρι τότε δεν υπήρχαν…
Η διακίνηση ανθρώπων και προϊόντων γίνονταν με τα ζώα απ΄τά χωριά προς τα λιμάνια Βαθέως και Τηγανίου
[ Πυθαγόρειο] ανατολικά και Καρλοβάσου ,Μαραθοκάμπου δυτικά.. μέσα από μονοπάτια ή και λιθόστρωτους δρόμους, που μερικά κομμάτια έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα.
Η πρόταση του Ηγεμόνα δεν έτυχε και θερμής υποδοχής… τότε γιατί ο κόσμος δεν μπορούσε να διανοηθεί την εξέλιξη της τεχνολογίας και του πολιτισμού κι άπ΄την άλλη υπήρχαν και τα συμφέροντα των αγωγιατών που φοβήθηκαν κι όχι άδικα ,ότι θα χάσουν .
Γκρίνια και ο τοπικισμός στο κατακόρυφο ,η περιοχή Καρλοβάσου και Μαραθοκάμπου από τότε ζήταγε λιμάνι κι΄οχι δρόμους….
Το Τεχνικό πρόγραμμα αναφέρονταν στην κατασκευή του δρόμου Βαθέως Μυτιληνιών –Χώρας και Τηγανιού «Πυθαγορείου» και δυο γεφυριών καταρχήν στον χείμαρρο των Μυτιληνιών τον "Υβεττο" ,όπως ονομάζονταν στην αρχαιότητα και στο φουρνιώτικο ρέμα.. τον "Κερκήτιο"…
Ο προϋπολογισμός μεγάλος και τα χρήματα δεν επαρκούσαν ,γιάυτο και ο σουλτάνος έδωσε εντολή να δοθούν απ΄τα έσοδα του φόρου 100000 γρόσια κάθε χρόνιο και για τρία χρόνια ,δηλαδή σύνολο 300000 καθώς και ολόκληρο τον φόρο οδοποιίας 160000 γροσια κάθε χρόνο με την ίδια διαρκεία…
Μεγάλα έργα για την εποχή εκείνη!.. ,που δεν υπήρχαν τα σημερινά μέσα και όλα γίνονταν με τον κασμά ,το φτυάρι και η μεταφορά υλικών με τα ζώα. ,αλλά μεγάλη ήταν και η δυσκολία να πεισθεί ο κόσμος ,ότι οι δρόμοι ήταν απαραίτητοι για να επικοινωνήσουν τα χωριά μεταξύ τους και να δημιουργήσουν υποδομές για την μετέπειτα οικονομική καί κοινωνική ανάπτυξη της Σάμου.
Το γεφύρι στον χείμαρρο Μυτιληνιών ξεκίνησε κατά Μάρτιο Μήνα του 1870 και τελείωσε μέσα στον ίδιο χρόνο !..
ο δρόμος θα τελείωνε το 1872.
Το κόστος του δρόμου των Μυτιληνιών ήταν 50000 γροσια για κάθε χιλιόμετρο…και τα γεφύρια 230000 γρόσια ,των Μυτιληνιών και 130000 του φουρνιώτικου ρέματος..
Για την ιστορία πρέπει να τονιστεί ότι το γεφύρι Μυτιληνιών είναι το πρώτο που κτίσθηκε ,το μεγαλύτερο αλλά και ένα κομψοτέχνημα της αρχιτεκτονικής σε ολόκληρη την Σάμο, ακόμα και τα χυτά κάγκελα τα φέρανε από Αγγλία .
Πολλοί περνάνε καθημερινά από πάνω του αλλά δεν αντιλαμβάνονται την ιστορία και την αξία αυτού του γεφυριού.
Ο ίδιος αρχιτέκτονας ο Πολωνός Σουρτολέφσκι έκτισε και τα υπόλοιπα γεφύρια, αλλά σ΄αυτό είχε την ευκαιρία και λόγω όγκου του, να δημιουργήσει ένα ανεπανάληπτο έργο που το θαύμασαν τότε όλοι !..Αλλά και σήμερα εντυπωσιάζει με την επιβλητική του παρουσία.
Το γεφύρι αυτό, στα χρόνια που πέρασαν έχει γίνει μάρτυρας γεγονότων και μικρών μυστικών[!] χαρούμενων και θλιβερών … Στα 1893 πάνω του άφησαν την τελευταία τους πνοή εννιά άνθρωποι ,αγρότες που ξεκίνησαν να διαμαρτυρηθούν για την απόφαση του Ηγεμονικού γεωπόνου Μανταφούνη ,να ξεριζώσουν τα αμπέλια τους, παραμονές της συγκομιδής λόγω της φυλλοξήρας. Η ηγεμονική τούρκικη φρουρά τους περίμενε απέναντι και τους υποδέχθηκε με τα όπλα …
………..Οκτώ ήταν Μυτιληνιοί και ένα Βαθιωτάκι ,……
όπως λέει και το τραγούδι της εποχής….
Δυστυχώς σήμερα άλλοι το αγνοούν, γιατί δεν το γνώρισαν ποτέ και άλλοι το αντιμετωπίζουν, για χρόνια τώρα, ως αποδέκτη σκουπιδιών παλιότερα και μπαζωμάτων σε βαθμό να κοντεύει να κλείσει τελείως το τρίτο τόξο. Αυτό μέχρι το 1988 όπου ο τότε πρόεδρος της κοινότητας έστειλε μηχάνημα για να απομακρύνει ότι είχε συσσωρευθεί με τα χρόνια . Σήμερα η εικόνα το αδικεί και σίγουρα του στερεί την γνωριμία όχι μόνο με τους ντόπιους ,αλλά και με τους τουρίστες που δεν υποψιάζονται την ύπαρξη ενός τέτοιου μνημείου της αρχιτεκτονικής και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Είναι επιτακτική ανάγκη αυτό το γεφύρι να προστατευτεί , να καθαριστεί και να αποκατασταθούν όσα τμήματα έχουν υποστεί φθορά με τον χρόνο και να κηρυχτεί διατηρητέο μνημείο , λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, τεχνικής, ιστορικής και επιστημονικής σημασίας του, με ζώνη προστασίας σε ολόκληρο το μήκος του και στο μήκος της κοίτης του χειμάρρου και να σταματήσει η ρίψη οιοδήποτε υλικού. Είναι μια υποχρέωση και πράξη ευθύνης ,απέναντι σε εκείνους που το πλήρωσαν απ΄το υστέρημα τους και κάποιων άλλων που το πλήρωσαν με την ζωή τους…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου