Συμμόρφωση με τη νομοθεσία της ΕΕ για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα.

Αντιρρήσεις της Επιτροπής για τη μεγάλη πλειονότητα των αιτήσεων που υπέβαλαν κράτη μέλη προκειμένου να παραταθεί η προθεσμία συμμόρφωσής τους με τη νομοθεσία της ΕΕ για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε στις 11/12 τρεις αποφάσεις που αφορούν αιτήσεις της Βουλγαρίας, της Πολωνίας και του Ηνωμένου Βασιλείου για παράταση της προθεσμίας συμμόρφωσής τους με τη νομοθεσία της ΕΕ για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα. Οι αποφάσεις αφορούν αιτήσεις προσωρινής εξαίρεσης 97 ζωνών ή οικισμών από την υποχρέωση τήρησης των προτύπων ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα, τα οποία καθόρισε η ΕΕ για τα επικίνδυνα αιωρούμενα σωματίδια, γνωστά ως PM₁₀.

Οι αποφάσεις της Επιτροπής

Η Επιτροπή αποφάσισε ότι οι κοινοποιηθείσες εξαιρέσεις για πέντε ζώνες ποιότητας του αέρα στην Πολωνία πληρούν τους όρους της οδηγίας.

Για τις υπόλοιπες ζώνες της Πολωνίας, καθώς και για όλες τις ζώνες της Βουλγαρίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, η Επιτροπή έκρινε ότι οι όροι δεν πληρούνται. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, σε πολλές περιπτώσεις, είτε δεν διαβιβάστηκαν επαρκή στοιχεία, είτε τα περιγραφόμενα μέτρα στα σχέδια για την ποιότητα του αέρα που υποβλήθηκαν στην Επιτροπή δεν εξασφαλίζουν την τήρηση των προτύπων μετά τη λήξη της περιόδου εξαίρεσης.

Επιπτώσεις στην υγεία

Τα αιωρούμενα σωματίδια (PM₁₀) εκπέμπονται από τη βιομηχανία, την οδική κυκλοφορία και την οικιακή θέρμανση, μπορούν δε να προκαλέσουν άσθμα, καρδιαγγειακά προβλήματα, καρκίνο των πνευμόνων και πρόωρο θάνατο. Το διοξείδιο του αζώτου (NO₂) περιέχεται κυρίως στις εκπομπές της οδικής κυκλοφορίας ή άλλων διεργασιών καύσης καυσίμων και μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικές παθήσεις και φθορά του πνευμονικού ιστού.

Νομοθεσία για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα

Η νομοθεσία της ΕΕ για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα καθορίζει δεσμευτικές οριακές τιμές και/ή ενδεικτικές τιμές στόχους για τη μέγιστη επιτρεπτή συγκέντρωση συγκεκριμένων ρύπων στην ατμόσφαιρα. Σε περίπτωση κινδύνου υπέρβασης των τιμών αυτών, πρέπει να ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό της ρύπανσης, με την κατάρτιση σχεδίου για την ποιότητα του αέρα.

Υπάρχουν δύο δεσμευτικές οριακές τιμές για τα σωματίδια (PM₁₀) που βασίζονται σε ημερήσιες και ετήσιες μέσες συγκεντρώσεις. Οι τιμές αυτές άρχισαν να ισχύουν την 1η Ιανουαρίου 2005. Δύο οριακές τιμές για το διοξείδιο του αζώτου (NO₂) οι οποίες βασίζονται σε ωριαίες και μέσες ετήσιες συγκεντρώσεις θα αρχίσουν να ισχύουν την 1η Ιανουαρίου 2010.

Η οδηγία του 2008 για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα² επιτρέπει στα κράτη μέλη να εγκρίνουν, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, παράταση των προθεσμιών για την τήρηση των προτύπων ποιότητας του αέρα όσον αφορά τα PM₁₀ (μέχρι τις 11 Ιουνίου 2011)και το NO₂ και το βενζόλιο (το αργότερο μέχρι το 2015). Κατά τη διάρκεια της παράτασης, εξακολουθούν να ισχύουν οι οριακές τιμές συν ένα περιθώριο ανοχής.

Έχουν κινηθεί διαδικασίες για την επιβολή της νομοθεσίας κατά 10 κρατών μελών που είτε δεν υπέβαλαν κοινοποιήσεις, είτε ζήτησαν χρονική παράταση για την οποία η Επιτροπή προέβαλε αντιρρήσεις με σχετική απόφαση και εξακολουθούν να υπερβαίνουν τις οριακές τιμές για τα PM₁₀ (βλ. IP/09/174).

Ο αρμόδιος για το περιβάλλον Επίτροπος, κ. Σταύρος Δήμας, δήλωσε τα εξής: «Η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου και η τήρηση των προτύπων πρέπει να αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα. Η οδηγία της ΕΕ για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, που εκδόθηκε το 2008, αναγνωρίζει τις δυσκολίες που συνάντησαν ορισμένα κράτη μέλη όσον αφορά την τήρηση των σχετικών με τα PM₁₀προτύπων εντός της αρχικής προθεσμίας του 2005 και προβλέπει τη δυνατότητα χρονικά περιορισμένης παράτασης. Ωστόσο, η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να αποδείξουν σαφώς ότι κάνουν το παν για να συμμορφωθούν το ταχύτερο δυνατόν με τα πρότυπα της ΕΕ.»